Antiskalant, su sirkülasyonu olan arıtma cihazları, boru hatları, ters ozmos membranlar ve benzeri gibi sistemlerin iç yüzeylerinde kireç oluşumunu önleyerek bu sistemlerin verimliliğini artırmada hayati önem taşır. Peki Antiskalant Nedir? Ne İşe Yarar? Antiskalant içeriği, zararları, kimyasal formülü ve dozaj hesabı hakkında tüm detaylı bilgileri bu yazımızda bulabileceksiniz.
Antiskalant Nedir?
Antiskalant, su arıtma sistemleri, boru hatları, ısıtma ve soğutma sistemlerinde kireç ve mineral birikimlerini önlemek için kullanılan bir kimyasaldır. Özellikle RO (ters ozmoz) sistemlerinde, suyun içindeki kalsiyum, magnezyum ve bikarbonat gibi iyonların reaksiyona girmesini engelleyerek membran yüzeylerinde tıkanmaları önlemek için kullanılır. Poliakrilik asit, fosfonatlar ve polimaleik asit gibi organik polimer yapıya sahip olan antiskalantlar, minerallerle kimyasal reaksiyona girerek yüzeylere yapışmasını engeller. Böylelikle sistemlerin ömrünü uzatır, verimliliğini artırır ve bakım maliyetlerini düşürür.
Antiskant Ne İşe Yarar?
Antiskalantların ana işlevi, su içindeki kalsiyum, magnezyum, bikarbonat gibi sertlik ve kireç yapıcı iyonların oluşumunu önlemektir. Bu işlem, suyun sertliğini kontrol altında tutarak kireçlenme sorununu en aza indirir ve proses suyu kalitesini yükselterek kullanıldığı sistemin verimliliğini artırır. Genel olarak kullanıldığı sistemler ve bu sistemlerdeki işlevleri şu şekildedir;
Ters Ozmos Sistemler: Ters ozmos arıtma sistemine sahip olan su arıtma cihazı membranlarının kireç ve diğer mineral tortularıyla tıkanmasını önler. Böylece filtrasyon sürecinin verimli çalışmasını sağlar ve bakım maliyetleri azalır.
Boru Hatları ve Isıtma Sistemleri: Antiskalant, boru hatları ve ısıtma sistemlerinde mineral birikintilerini önleyerek, sistemlerin verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Bu, enerji tüketimini azaltır ve bakım gereksinimlerini en aza indirir.
Soğutma Sistemleri: Soğutma kulelerinde ve diğer soğutma sistemlerinde ölçek oluşumunu engeller. Bu, soğutma verimliliğini artırır ve sistem ömrünü uzatır.
Antiskalantın İçeriği Nedir?
Antiskalant kimyasalları, suda çözünür çeşitli bileşiklerdir. Genellikle şu bileşenlerden oluşur:
Poliakrilik Asitler: Kireçlenmeye karşı etkili olan, düşük moleküler ağırlıklı polimerlerdir.
Fosfonatlar: Kristal büyümesini inhibe ederek kireç oluşumunu önlerler.
Polimaleik Asitler: Kalsiyum karbonat ve sülfat gibi minerallerin kristalleşmesini engeller.
Organik Polimerler: Suda çözünerek minerallerin membranlara yapışmasını engeller ve tortu oluşumunu önler.
Antiskalant Kimyasal Formülü
Poliakrilik asit [C₃H₄O₂]ₙ formülü ile fosfonatlar ve sülfonatlar ise[R-PO₃H₂] veya [R-SO₃H] gibi kimyasal formülleri içermektedir.
Antiskalant Zararları ve Riskleri
Antiskalantlar, doğru şekilde ve uygun dozajda kullanıldığında zararlı değildir. Ancak, yüksek dozajda kullanıldıklarında veya yanlış kimyasal seçildiğinde şu olumsuz etkiler görülebilir:
Çevresel Etkiler: Su kaynaklarına zarar verebilir, toprak ve su kirliliği gibi olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden gri su arıtma kullanımına özen gösterilmelidir.
Sağlık Üzerindeki Etkiler: Cilt ve solunum problemlerine neden olabilir, bu yüzden cilde teması engellenmeli ve uzun süre solunumu yapılmamalıdır.
Ekipmanlara Zarar: Metal yüzeylerde korozyona yol açabilir ve diğer malzemelerle uyumsuzluk yaratabilir.
Su Kalitesi Üzerindeki Etkiler: Yanlış dozajlama suyun mineral dengesini bozar ve arıtılmış suyun kalitesini olumsuz etkiler.
Antiskalant Dozaj Hesabı
Antiskalantın etkili bir şekilde çalışabilmesi için doğru dozajda kullanılması gerekir. Dozaj, suyun kimyasal bileşimi, kireçlenme potansiyeli ve sistemin geri kazanım oranı gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Tipik olarak, antiskalant dozajı 2-10 ppm (milyonda bir parça) arasında değişir.
Dozaj hesaplama şu adımlarla yapılır:
Su Kalitesi: Su içerisindeki mineral içeriği ve sertlik derecesi.
Sistem Tipi: Kullanılan su arıtma veya endüstriyel sistem türü.
Antiskalant Türü: Kullanılan antiskalantın özellikleri ve etkili olduğu mineral türleri.
Besleme Suyu Analizi: Suyun sertliği, pH değeri ve içerdiği mineral miktarı belirlenir.
Kireçlenme Potansiyeli: LSI (Langelier Saturation Index) ve SDI (Silt Density Index) gibi suyun kireçlenme potansiyelini ölçen indeksler kullanılarak, sistemin hangi düzeyde kireçlenme riskine maruz kalacağı belirlenir.
Yukarıdaki analizlere dayanarak, üretici firma tarafından önerilen dozaj miktarı belirlenir ve sisteme uygulanır. Genellikle, antiskalantlar suyun hacmine göre gram veya mililitre cinsinden dozlanır. Dozaj genellikle TDS değeri 2 ile 10 ppm (parts per million) arasında değişir. Ancak, spesifik uygulamalar ve sistemlere göre değişiklik gösterebilir.
Antiskalant Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Su Analizi: Suyun kimyasal bileşimi ve sertliği belirlenmelidir.
Membran Tipi: Kullanılan membran türü, hangi antiskalantın daha uygun olacağını etkiler.
pH Değeri: Suyun pH değeri, antiskalantın etkinliği açısından önemli bir faktördür.
Tavsiye Yazı;