Günümüzde çevresel sorunlar arasında öne çıkan ve ciddi sağlık problemlerine yol açabilen bir konu olan su kirliliği, toplumlar üzerinde büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Su kirliliği, sadece su kaynaklarını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda ekosistemleri, su altı yaşamını ve insan sağlığını da derinden etkiler. Peki su kirliliği nedir? Su kirliliğini önlemek için neler yapmalıyız? Su kirliliği nedenleri, sonuçları, sağlık ve çevreye olan etkileri nelerdir? Bu yazımızda üzerimize düşeni yaparak sizleri bilinçlendirmeye çalışacağız.
Su Kirliliği Nedir?
Su kirliliği, akarsu, göl, okyanus ve yeraltı suları gibi su kaynaklarının insan faaliyetlerin sonu ortaya çıkan radyoaktif maddeler, plastik ve kimyasal atıklar gibi zararlı maddeler ile kirletilmesidir.
Su Kirliliğinin Nedenleri
Su kirliliğine neden olan maddeler ve başlıca sebepleri şu şekildedir;
Evsel Atık Sular
Endüstriyel Fabrika Atıkları
Tarımsal Faaliyetle
Septik Tank Sızıntıları
Petrol Sızıntıları
Hayvan Atıkları
Kimyasallar
Ayrıştırılmamış Çöpler
Küresel Isınma
Plastik Kirliliği
Radyoaktif Atıklar
Tarım İlaçları ve Gübreler
Hava Kirliliği
Su Kirliliğinin Sonuçları
Su kirliliği hem insan sağlığı hem de çevre için birçok olumsuz sonuca sebep olmasıyla beraber, bu olumsuz sonuçları azalmak için harcanan ekonomik maliyetlerin de artmasına yol açar.
İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Suyu kirleten başlıca maddeler arasında bakteriler, virüsler, parazitler, böcek ilaçları ve benzeri maddeler yer alır. Bu maddeler bir çok suya karıştığı zaman görünmez kirleticilerdir ve insan sağlığına ciddi zararları bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tahminlerine göre, her yıl 1 milyardan fazla insan su kaynaklı hastalıklara yakalanmaktadır ve su kaynaklı hastalıkların dünya çapındaki tüm ölümlerin %1.4'ünü oluşturmaktadır.
Su ile Bulaşan Hastalıklar
Su kirliliği yüzünden su ile bulaşan hastalıklar şu şekildedir;
Tifo
Basilli Dizanteri
Kolera
Sıtma
Hepatit A ve Hepatit E
Gastroenterit
Egzama
Sedef
Çevre Üzerindeki Etkileri
Su kirliliği, balıklar, bitkiler ve diğer canlıların besin zincirini, biyolojik çeşitliliği ve ekosistemi bozan en önemli etkendir. Kimyasallarla kirlenmiş sular buharlaşarak yağmura dönüşür ve bu kirli yağmur toprağa düşer. Besin kaynağını topraktaki sudan alan bitkiler toprak kirliliği nedeni ile zehirlenir. Bitki ve ağaçların zehirlenmesi, oksijen üretiminin azalmasına sebep olur ve küresel ısınma hızlanır, kuraklık artar, ormansızlaşma gibi yıkıcı sonuçlar ortaya çıkar. Bu döngü, tüm canlılığın varlığını tehdit eden zincirleme bir kısır döngüye dönüşür.
Su Kirliliğini Önlemek İçin Neler Yapmalıyız
Su kirliliğinin çözüm yolları maddeler halinde açıklayalım;
Bilinçli su kullanım alışlanlığı kazanmak ve su tasarrufu yapmak
Damacana, torba gibi plastiklerin kullanımını azaltmak
Deterjan, çamaşır suyu gibi kimyasalların kullanımını azaltmak
İçme suyu ihtiyacını karşılamak için su arıtma cihazı kullanmak
Kağıt, cam, plastik, pil çöplerini ayrıştırarak geri dönüşüm kutularına atmak
Binalar ve endüstriyel alanlarda gri su arıtma sistemi kullanmak
Su kirliliği konusunda bilinçlenmek ve çevremizi bilinçlendirmek
Su kaynaklarının korunması için yasal düzenlemeler yapılmasını talep etmek
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
Türkiye'de su kirliği hakkında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yayınladığı su kirliliği kontrolü yönetmeliği ve kanunlarını buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Tavsiye Yazı: Potamoloji Nedir?